با سلام خدمت دوستان عزیز

از آنجا که بسیاری از هنرجویان و علاقه مندان به موسیقی و مخصوصا ساز پیانو و کسانی که قصد خرید پیانو دارند بین دو راهی پیانوی دیجیتال و پیانوی آکوستیک مردد میشوند و متاسفانه برخی از فروشندگان و اساتید گاها اطلاعات درست و دقیقی به هنرجویان نمیدهند و البته خیلی از استاتید نیز تفاوت های این دو معقوله را با جزئیات دقیق نمیدانند چرا که مبحث دیجیتال نیاز به تخصص خاص در دنیای برق و الکترونیک دارد که طبیعتا اساتید نوازنده کمتر از زیر بنای دیجیتال اطلاع دارند و بیشتر با دید تجربی و کلی اطلاع رسانی می کنند.

تفاوت پیانوی آکوستیک با پیانوی دیجیتال

به طور کلی و خلاصه صدای پیانوی آکوستیک از ارتعاش سیم به گوش نوازنده میرسه و پیانوی دیجیتال از سیستم الکترونیکی پیانو تولید شده و توسط اسپیکر موجود در پیانو به پخش میشود
ما در این مقاله سعی داریم به صورت تخصصی ولی با زبان ساده در این بحث وارد شویم و در ابتدا باید برخی از مفاهیم رو تعریف کنیم

مفهوم دیجیتال و آنالوگ

دیجیتال در لغت به معنای عددی میباشد و آنالوگ که در واقع از لغتی یونانی ریشه دارد به معنای نسبی است
سیستم های آنالوگ مانند رادیو ، تلفن های بیسیم ، سیستم های گیرنده تلویزیون عادی  ،فیلم های ویدئویی ، کاست ها ، گرامافون و .... بسیاری از سیستم های انتقال صدا و تصویر قدیمی 
سیستم های دیجیتال مانند گیرنده تلویزیون دیجیتال ، سی دی ، دی وی دی ، موبایل ،تمامی فایل های کامپییوتری و وابسته
در سیستم های دیجیتال تمامی اطلاعات به صورت عددی ذخیره و یا انتقال پیدا میکنند ولی در سیستم های آنالوگ اطلاعات به صورت موجهای سینوسی و تقریبی ..
برای واضح تر شدن موضوع  مثالی میزنم:

در تصویر فوق مثالی از نحوه انتقال اطلاعات دیجیتال و آنالوگ به صورت شکل بیان شده
فرض کنید شخصی میخواهد اشکال سمت چپ را در خانه سمت راستش کپی کند با توجه به این که شکل سمت چپ بالا به صورت مختصات ترسیم شده است را هر فردی با توجه به مختصات عددی میتوان عینا آن رو در سمت راست کپی نماید ولی در شکل پایین حتی فرد ماهر هم نمیتواند دقیقا شکل مورد نظر را ترسیم کند
البته این سوال پیش میاید که آیا هر شکلی را میتوان به جدول تبدیل کرد باید گفت بله هر چقدر جدول و نقاط ریز تر شوند تا جایی که چشم انسان قادر به تشخیص آن نباشد میتوان هر گونه شکلی را به صورت جدولی نمایش داد
این مثالی تصویری بود از مقایسه دیجیتال و آنالوگ که قابل درک باشد و حال ارتباط این با سیستم های صوتی چیست ؟
در سیستم های صوتی نیز دقیقا همین اتفاق صورت میگیرد
شما حتما با فایلهای MP3 اشنا هستید و با اعداد کیفیت 128 و 320 و ... را در سایتهای دانلود آهنگ مشاهده کرده اید

این اعداد دقیقا مشابه تعداد خانه های جدول و تراکم آنها میباشند و هر چه بیشتر باشند کیفیت و حجم فایل بیشتر است
البته در سیستم های صوتی مفهومی به عنون سمپل بیت نیز وجود دارد samplebit که در آن نرخ نمونه برداری نیز متفاوت است یا (SampleRate)
برای روشن شدن مطلب سیتم های صوتی دیجیتال به این صورت کار میکند که مثلا یک فایل با کیفیت 48khz در هر ثانیه 48 هزار بار نمونه برداری شده
بیت ریت اندازه نمونه ها رو مشخص میکند که میتواند 8 یا 16 یا 32 باشد
باز مثال تصویری این مانند دوربین های فیلم برداری که فرکانس برابر تعداد فریم در ثانیه که معمولا 30 فریم است و بیت ریت کیفیت عکس های پی در پی هنگام فیلم برداری میباشد

در پیانوهای دیجیتال در برند های مختلف سیستم های تولید صدای متفاوتی استفاده شده است ولی در کل همگی از سیستم های دیجیتال استفاده شده
استانه شنوایی انسان از فرکانس 20hz تا 20kz رامیتواند احساس کند
در سیستم پیانوهای دیجیتال حرفه ای از سیستم نمونه برداری دیجیتال یا همون سمپلینگ (sample) جهت تولید صدا استفاده شده است
یعنی از بهترین پیانو های آکوستیک در استدیو های پیشرفته صدا برداری شده به این صورت که نت به نت صدا ها رکورد شده و با تکنیک های پیشرفته در کلاویه های پیانو دیجیتال ذخیره سازی میشود
در برخی مدل ها حتی برای هر نت چند نوع شدت نواخت رکورد شده است و وهنگامی که نوازنده با پیانوی دیجیتال نوازندگی میکند با توجه به شدت ضربه صدای فوق تولید میشود
مدل های یاماها سری CLP 330 و clp 340 و ... از این قبیل هستند

آیا صدای پیانو آکوستیک بهتر از پیانوی دیجیتال است؟
نکته بسیار مهم و جالب 

تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که همگی ما موسیقی هایی را که میشنویم به صورت دیجیتال است؟
در واقع اگر نوازنده با پیانوی اکوستیک هم در استدیو ضبط را انجام دهد در نهایت روی سی دی به گوش ما میرسد که همان صدای دیجیتال است
رسیتال پیانو رو فرض کنید جز نوازنده و معدود افراد ردیف اول و نزدیک پیانو باقی اشخاص صدای پیانوی چندین میلیونی را از چه طریقی میشنوند ؟
از باند های سالن که به میکسر دیجیتال وصل شده !!!
پس اگر واقع بین باشیم 90% از افراد موسیقی را به صورت دیجیتال میشنوند مگر باشند کسانی که هنوز با کاست و گرامافون موسیقی رو گوش کنند !!!
این مثال البته در بدبینانه ترین حالت بود که برای کسانی که میگویند پیانوی آکوستیک خوش صدا تر هست ولی مطمئنن این دیدگاه دیدگاه سنتی و غیر علمی میباشد زیرا مهندسین جهان در تلاشند که روز به روز پیانو های دیجیتال بهتر و خوش صدا تری را به دست نوازندگان برسانند
و البته هیچ گاه با کسی که میلیونها تومن بابت خرید یک پیانوی آکوستیک پرداخت کرده این بحث را شروع نکنید
مطمئنن پیچیدگی ساخت پیانو آکوستیک خیلی بیشتر و متریال بیشتری تیز مصرف میکند و قیمت تولید آن را بالا میبرد ولی این هزینه بابت خوش صدا بودن یا تاچ بهتر یا ... چیز دیگری نیست 
و متاسفانه بیشتر هنرجویان از کسانی که استاد موسیقی هستند مشورت میگیرند و اساتید اونها نیز در حیطه الکترونیک و دیجیتال زیاد اطلاعات فنی ندارند و نمیدونند چه تکنولوژی هایی در ساخت پیانو دیجیتال به کار رفته  ، که کمتر نوازنده ای و گوشی در دنیا قادر به تشخیص تفاوت بین این دو ساز هست . 
نتیجه گیری در مورد انتخاب پیانوی دیجیتال و پیانوی آکوستیک

سعی کردم مطالبی رو عنوان کنم که در سایت های دیگر کمتر مورد بحث بوده ، مواردی مثل نوع کلاویه ، تاچ ، امکانات پیانوی دیجیتال ، مثل رکورد و MIDI و ...  یا کوک کردن پیانوی آکوستیک و ... در سایتهای زیادی ذکر شده و نیازی به بررسی مجدد نمیدیدم
با این حال شما اگرمحدودیت بودجه ندارید و یکی از اهداف شما جنبه ظاهری پیانو هست میتوانید پیانوی اکوستیک را انتخاب کنید چرا که پیانوی آکوستیک از افت قیمت کمتری نیز برخوردار است
ولی اگر کسی هستید که میخواهید بهترین استفاده را از هزینه پرداخت شده کرده باشید ، پیانوی دیجیتال های خوب گزینه مناسبی است و بی شک برترین اساتید و بهترین متخصصین نمیتوانند دیجیتال یا آکوستیک بودن پیانوی شما رو تشخیص دهند
در نهایت خرید پیانوی آکوستیک ارزان قیمت را به هیچ عنوان توصیه نمیکنم و در کل پیانو های آکوستیک زیر 50 میلیون تومان حرفی برای گفتن ندارند ولی شما با مبلغ  20 میلیون میتوانید پیانوی دیجیتال بسیار خوبی تهیه کنید و یا حتی نمونه های دست دوم با قیمتی پایین تر ، ولی حتما با کارشناس مشورت کنید در این زمینه 
البته یادتون باشه یک نوازنده خوب پشت پیانوی بد ، جذاب تر  از  یک نوازنده بد پشت پیانوی خوبه !! 
ولی همچنان نظرم در مورد پیانوی دیجیتال و اکوستیک مثل سابق هست ، و این که در بازار دست دوم پیانو های خوبی CLP330 یا CLP340 با قیمت های خوب میتونید تهیه کنید یادتون باشه سری ها CLP یه پله بالاتر از سری های YDP هستند حتی اگه قدیمی تر باشند و یا با بودجه بالاتر میتوانید سری های CVP رو خریداری کنید که امکانات بسیار خوبی به شما برای آهنگسازی و .... (البته ظاهر پیچیده تری دارند  (مانیتور بزرگ و..) که بعضی از افراد دوست دارند سادگی پیانو حفظ شود)
اگه هم بودجه شما به خرید پیانوی گراند یاماها C1X میرسه که در خریدش شک نکنید چون قطعا ... این یک خرید هیجان انگیز هست !
خلاصه فرق بین پیانو دیجیتال و آکوستیک :
پیانو دیجیتال برای تولید صدا از مدار های الکترونیکی بهره میبرد  چیزی شبیه کیبورد با کمی تغییرات فیزیکی  و ظاهری
پیانو اکوستیک یا مکانیکی از ارتعاش سیم برای تولید صدا استفاده میکند 
سوال : آیا پیانو اکوستیک از پیانوی دیجیتال برتر است ؟
 جواب : خیر نوع پیانو نشان دهنده برتری آن نیست پیانوهای اکوستیک بی کیفیت معمولا صدای خوبی ندارند و مرتب از کوک خارج میشوند 

مقایسه ای بین منطق و احساس 
همواره فروشندگان پیانو سعی میکنند شما رو متقاعد کنند که پیانو آکوستیک یک چیز دیگر است ، بله پیانو آکوستیک نیاز به برق ندارد ، این مهم ترین مزیت آن است 
شاید این مقایسه شبیه مقایسه خودرو های الکتریکی و خودروهای بنزینی باشد ، بله هنوز خیلی از افراد و رانندگان حرفه ای طرفدار خودرو های بنزینی هستند و حس خوبی با رانندگی خودرو های الکتریکی ندارند ، ولی با توجه به همه جوانب این که آینده متعلق به خودرو های الکتریکی هوشمند است اجتناب نا پذیر است 
چرا که دردسر ، استهلاک ، و بازدهی در سیستم های الکترونیکی خیلی کمتر از سیستم های مکانیکی است ، 
قطعا تعمیرکاران خودرو ، و فروشندگان سوخت های فسیلی از این موضوع خوشنود نیستند ، 
پیانو های آکوستیک هزینه های نگهداری دوره ای دارد ، حمل و نقل نیاز به متخصص دارد ، مبلغ های بیشتری برای خرید و فروش ان در گردش است ، پس با کمی فکر میتوانید بدانید خرید پیانوی آکوستیک مزایای بیشتری دارد ، البته برای فروشنده نه برای خریدار !! 
پس توصیه شخصی بنده این است که شما با پرداخت یک سوم هزینه یک پیانوی اکوستیک خوب ، میتوانید یک پیانوی دیجیتال عالی بخرید ! 
و بعد از ضبط قطعه موسیقی خود به استاد خود از ایشان بخواهید با شنیدن حدس بزند پیانو آکوستیک است یا دیجیتال 
@sany.music