سلیاک نوعی بیماری گوارشی مزمن است کھ در افراد حساس بھ گلوتن بروز میکند. گلوتن پروتئینی است کھ در غلاتی مثل گندم، جو، جوی سیاه و چاودار پیدا می شود و با تأثیربر پرزھای روده باعث کاھش جذب غذا و در نتیجھ بروز علامتھای مختلف می شود. تنھا درمان بیماری سلیاک رژیم غذایی فاقد گلوتن برای تمام عمر می باشد.این مطالب جھت کمک بھ افرادی کھ نیازمند بھ رعایت رژیم فاقد گلوتن می باشند تھیھ شده است،در اینجا غذاھای اصلی کھ شما می توانید از آنھا استفاده کنید و ھمچنین غذاھایی کھ مجاز بھ استفاده از آنھا نیستید ذکر شده است.

 

آنچھ مبتلایان بھ سلیاک باید در مورد تغذیه خود بدانند: 

رژیم غذایی در بیماران مبتلا بھ سلیاک بستھ بھ شدت بیماری از لحاظ پرھیز و نحوه استفاده سایر مواد غذایی متفاوت بوده و فرد باید ھمواره مورد پیگیری تغذیھ ای نزد مشاوران تغذیھ قرارگرفتھ و از لحاظ کفایت انرژی و مواد مغذی موجود در برنامه غذایی خود توسط مشاوران تغذیھ اطمینان حاصل نماید. این افراد نیاز بھ انرژی مناسب براساس نیازھای شخصی خود داشتھ و باید از برنامھ غذایی با پروتئین بالا (بھ میزان ١٠٠ تا ١٢٠ گرم روزانھ برای بالغین و ٣ تا ۴ گرم بھ ازای ھر کیلوگرم وزن بدن برای کودکان)برخوردار باشند.

فرد مبتلا بھ سلیاک لازم است بداند کھ نسبت بھ پروتئین کلیه غلاتی کھ بطور معمول از آنھا نان تھیھ می شود نظیر گندم، جو، جوی سیاه و چاودار، عدم تحمل دارد. لذا بھ ھیچ وجھ مجاز بھ مصرف چنین غلاتی نمی باشد مانند انواع نانھای معمولی، ماکارونی واسپاگتی، انواع کیک و بیسکویتھای معمولی و انواع کلوچھ ھا، ھمچنین مصرف کلیھ محصولات غذایی کھ در تھیة آنھا از اینگونھ غلات استفاده شده است، ممنوع می باشد مانند سوسیس، کالباس و سوپ ھای آماده، حتی اگر مشکوک بھ استفاده از آرد این غلات درتھیھ و پخت برخی از غذاھا می باشد، باید از آنھا استفاده ننماید بنابراین سوپ ھای آماده و سس ھایی کھ در رستورانھا عرضھ می شوند وحتی سبزیجات پختھ شده در رستورانھا ممنوع می باشد.

بھتر است در ھنگام خرید خوراکیھا بھ مواد غذایی مورد استفاده درتھیھ آنھا دقت نموده و آنھایی را کھ شامل غلات و آردھای ممنوعھ ھستند، استفاده نکنید.

غذاھایی کھ حاوی گلوتن می باشد و باید از آنھا پرھیز کرد:

- تمام غذاھایی کھ معمولاً حاوی گندم و جو، جو دوسر و گندم سیاه یا چاودار و آرد آنھا.

- انواع نانھای معمولی، نان خشک، بیسکویت، باگت، نان سفید و سیاه.

 - کلیھ گوشتھای کنسرو شده، سوسیس، کالباس، کتلت، کباب کوبیده رستورانھا، شنیسل گوشت و مرغ، ماکارونی، رشتھ فرنگی،غذاھای حاوی جو، شوربا، فرنی، با آردھای فوق.

 - سس سفید و سس گوجھ فرنگی، نشاستھ گندم.

 - قھوه فوری، نسکافھ، شیر شکلات، نشاستھ گندم.

- کلیھ شیرینیھای تھیھ شده با آرد گندم، گز، سوھان، حلوا، ترحلوا، شکلات و بعضی از انواع آب نبات، کمپوت و انواع مواد غذایی کنسرو شده و کلیھ غذاھایی کھ با آرد غیرمجاز تھیھ شود.

 - چیپس سیب زمینی، کشک، مارگارین، سرکھ سفید، سسھای آماده.

 - شکر قھوهای، آجیل بوداده، دارچین.

 - ویفرھا و انواع بیسکویت.

نکتھ:

بھتر است در ماھھای ابتدایی رعایت رژیم فاقد گلوتن از مصرف شیر و فرآوردهھای حاوی شیر جلوگیری کرد.

ھرگاه بھ غذایی مشکوک بودید بھتر است مصرف نکنید.

نکتھ:

در صورتی کھ فرد مبتلا دچار اسھال می باشد، مصرف شیر برای دو ماه اول درمان ممنوع می باشد و بجای استفاده از شیر، فرد می تواند از ماست جھت تأمین نیازھای مواد معدنی و پروتئینی خود استفاده نماید و پس از رفع و بھبود اسھال میتوان از شیر بھ تدریج در برنامھ غذایی خود استفاده نماید.

چون در مبتلایان بھ سلیاک کمبود اسیدفولیک، آھن، ویتامین B12 ونیز کلسیم شایع می باشد، رژیم غذایی این افراد باید از نظر دارا بودن چنین مواد معدنی و ویتامینھایی غنی باشد و در صورت لزوم از قرص آھن، اسید فولیک و مولتی ویتامین استفاده شود.

 

نمونھ ای از رژیم فاقد گلوتن کھ بیمار مبتلا بھ سلیاک می تواند از آنھا استفاده نماید :

آشامیدنی ھا:

چای، آب، شیر بدون چربی و یا کم چربی، نوشابھ ھای غیرالکلی

نانھا، غلات و حبوبات:

نان ذرت یا تھیھ شده با آرد ذرت، بلال، سیب زمینی، برنج، عدس، لوبیای قرمز و در حالت بھبود انواع حبوبات بصورت کامل (افراد مبتلابھ سلیاک می توانند از ذرت و یا آرد برنج، انواع شیرینی ھا و رشتھ را تھیھ نموده و مصرف کنند )

پنیر و تخم مرغ:

پنیر کم چرب و پاستوریزه، تخم مرغ بھ ھر شکل

دسرھا:

میوه، بستنی خانگی، ژلاتین ساده یا با میوه، دسرھای تھیھ شده با آرد ذرت

میوه و سبزی:

میوه بصورت پختھ و تازه در صورت تحمل و طبق توصیھ مشاور تغذیھ و نیز سبزیھای پختھ یا کنسرو شده (آلو، گوجھ، عصاره آنھا و میوه ھا با پوست و ھستھ در ابتدا توصیھ نمی شوند(

گوشتھا:

انواع گوشت ھای بی چربی، کم چربی بصورت کباب شده یا بخارپز، ماھی و مرغ

سوپھا:

انواع سوپھای تھیھ شده با آرد ذرت یا برنج و فرنی با آرد برنج

شیرینی ھا:

انواع شیرینی ھای تھیھ شده از سیب زمینی، آرد برنج و ذرت، عسل، مربا، مارمالاد، شکر و شربتھا

آجیل و خشکبار:

بادام، پستھ، گردو، فندق، آفتابگردان و بطور کلی تمام آنھا در صورت عدم بروز اسھال و تحت نظر مشاور تغذیھ

روغن:

روغن ذرت، روغن زیتون، آفتابگردان، روغن بادام زمینی، روغن مایع

نکتھ:

درمیان انواع تنقلاتی کھ از غلات تھیھ شده اند، برشتوک بھ دلیل اینکھ از ذرت تھیھ شده است، مجاز می باشد و چیپس در صورتی کھ از آرد غلات ممنوعھ عاری باشد نیز مجاز می باشد

گلوتن،ماده ای است کھ در گندم و برخی غلات وجود دارد. بنابراین در انواع نان، کیک، ماکارونی، نان بستنی و نوشیدنی ماءالشعیر وجود دارد.

*استفاده از چربی ھا در این بیماران باید تا اندازه ای محدود شود؛ چون بیماران مبتلا بھ سلیاک دچار سوء جذب چربی می باشند،بھتر است در این مورد برای تامین انرژی از شیرھای کم چرب در دفعات زیاد با حجم کم استفاده شود.

*استفاده از مواد پروتئینی و تخم مرغ برای تکمیل کالری و مھیا نمودن پروتئین جھت رشد و نگھداری بدن افزایش یابد.

*استفاده از مکمل ھای ویتامین و مواد معدنی و نیز تصحیح سطح آب و الکترولیت ھای بدن الزامی است. چون در مراحل بحرانی سلیاک، بھ دنبال اسھال ھای شدید، حالت کم آبی و کاھش سطح الکترولیت ھا در بدن رخ می دھد.

*اساسی ترین گام در تغذیھ این بیماران، حذف گلوتن از رژیم غذایی است. چنانچھ بیمار سلیاکی با حذف گلوتن معالجھ نشود، بھ علت از دست دادن نیروی جسمانی و کاھش مقاومت بدن بھ دنبال ابتلا بھ بیماری ھای عفونی و میکروبی، از دست خواھد رفت.

 

نرم افزار رژیم درمانی هایپر دایت