اگرچه اکثر دستورات توصیه ھای عمومی است و تمام افراد باید از آن پیروی کنند ،ولی مواردی نیز وجود دارد که در بیمارانMS بر آنها تاکید شده است.افراد با عادات غذایی نادرست، باید بعد از آگاھی از برنامه تغذیه ای صحیح به تدریج و در چند مرحله از برنامه غذایی مناسب استفاده کنند. لذت بردن از غذا یک اصل مھم در تغذیه است و محرومیت مطلق از مواد غذایی مورد علاقه وجود ندارد ، به ھمین علت اگر خوراکی ھایی خارج از چھارچوب برنامه توصیه شده ھستند، می توانند به مقدار کم و دردفعات کمتر مصرف شوند.
مصرف چربی ھا
به خاطر تشکیل ترکیبات سمی و مضر برای بافت دستگاه عصبی مرکزی و اثر مصرف چربی ھای ضروری که نقش مھمی در ترمیم و نگھداری سلول ھای عصبی دارند،مصرف این گروه غذایی از اھمیت خاصی برخوردار است ، مخصوصاً با توجه به عملکرد چربی ھا در بروز بیماری ھای قلبی- عروقی و افزایش وزن، مقدار چربی دریافتی و نوع آن باید مشخص شود.
به ھمبن دلیل چربی ھای گیاھی غیراشباع باید به جای چربی ھای حیوانی اشباع جایگزین شوند. انواع چربی ھای گیاھی مثل روغن آفتابگردان ، روغن کانولا ، روغن ذرت و...
مواد غذایی مضر برای بیماران ام اس
١.غذاھای چرب خصوصا گوشت ھای چرب و تمام چربی ھای حیوانی
٢. فرآورده ھای لبنی پرچرب
٣. -سس ھای مایونز و تمامی سس ھای دارای چربی زیاد
٤.غذاھای بسیار شیرین ، كیك ، بیسكوئیت ، شیرینی و آب نبات
٥.غذاھای حساسیت زا مثل تخم مرغ ، شیر ، سیب زمینی ، گوجه فرنگی ،بادمجان ، مخمر ، نان گندم ، شكر، برخی از میوه ھا ) بسته به واكنش بیمار)
مواد غذایی با رنگ ھای افزودنی مثل نوشابه ھا یا با مواد نگھدارنده مثل كنسروھا ، ادویه ، تمام میوه ھا و سبزی ھایی كه خوب شسته نشده اند یا باافزودن مواد شیمیایی رشد کرده اند که مواد باقیمانده روی آنھا می تواند سمی وحساسیت زا باشد.
بیمار باید با دقت در برنامه غذایی روزانه ، غذاھای حساسیت زا را شناخته و آنھارا حذف كند.
٦.قھوه ، الكل ، كولا و چای
مواد غذایی مفید برای بیماران ام اس
١.چربی ھای اُمگا- ٣ و اُمگا- ٦ . منبع غذایی اصلی اسیدھای چرب اُمگا- ٣ انواع ماھی بخصوص ماھی ساردین و سالمون است و سایر منابع غذایی آن روغن سویا و کانولا، جوانه گندم ، گردو، روغن تخم کتان، سبزیجات برگ سبز و روغن کبد ماھی می باشد.
اسیدھای چرب اُمگا- ٦ نیز در روغن ھای غیر اشباع گیاھی مثل روغن ذرت ،روغن کانولا، روغن سویا ، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان وجود دارد.
٢. میوه ھا و سبزی ھای تازه و تمیز ) سبزی ھای دارای برگ سبز پررنگ (
٣. جوانه ھا خصوصا جوانه یونجه كه باید موقع شروع به جوانه زدن مصرف شود.
٤. مایعات : آب تازه و تصفیه شده ٢ لیتر ) ٨ لیوان ( در روز، سایر چای ھای گیاھی به جای چای معمولی و آب میوه رقیق شده.
امروزه براساس جدیدترین تحقیقات علمی انجام شده در سبب شناسی بیماری ام اس مشخص شده است که کمبود ویتامینD یکی از عوامل مهم این بیماری است که متاسفانه بسیاری از افراد در جامعه ایران و به خصوص شھرھای بزرگ دچارکمبود این ویتامین ھستند. مھم ترین راه دریافت ویتامینD نورآفتاب است آن هم به شرطی که مستقیما به بدن تابیده شود و نه از پشت شیشه. در واقع اگر چھار روز درھفته و ھربار بین پنج تا ھفت دقیقه به بدن آفتاب بتابد، ویتامین D مورد نیازبدن تامین می شود. اما معمولا این مقدار در شھرھای بزرگ و زندگی آپارتمان نشینی به راحتی تامین نمی شود. ھمچنین اجزای ریزی که در ھوای آلوده وجود دارند اشعهUVخورشید را جذب می کنند و نور آفتاب دیگر اثر خود را نخواھد داشت.علاوه براین وقتی که پوست بدن با لباس پوشیده می شود ویتامین D آفتاب نمی تواند در بدن سنتز شود. الگوی اسیدھای چرب نیز در این بیماری تاثیرگذار است.
کمبود بعضی از اسیدھای چرب ضروری، اسیدھای چرب امگا ٣ و امگا ٩ می توانداحتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دھد. اما به طور کلی درمان ھای تغذیه ای برایبیماران ام اس، درمان ھای حمایتی محسوب می شوند و نه درمان ھای قطعی. به عبارت دیگر فردی که دچار بیماری ام اس است، می تواند با پیروی از یک الگویغذایی مناسب و جلوگیری از کمبود ویتامین ھا و املاح از پیشرفت و گسترش بیماری خود پیشگیری و عوارض آن را کمتر کند. بیماران می توانند برای برخورداری از یکالگوی غذایی مناسب و پیشگیری از شدیدتر شدن عوارض و مشکلات با یک متخصص تغذیه مشورت داشته باشند.
بیماران مبتلا به ام اس مانند ھر بیمار دیگری باید از مصرف موادغذایی مضر خودداری کنند. برخی از خوراکی ھا حاوی مواد اکسیدکننده یا رادیکال ھای آزاد ھستند ازجملهغذاھای سرخ کردنی، پرچرب، پروتئینی یا غذاھای پرکالری، خیلی شور و کنسروی.
مصرف این مواد در یک نوبت غذایی معمولا مقدار زیادی کالری به بدن می رسانند وباید در مصرف آنھا اعتدال را رعایت کرد. ھمچنین باید در مصرف لبنیات پرچرب مانند شیر، ماست، خامه و پنیر پرچرب که حاوی اسیدھای چرب اشباع ھستند دقت و آنھارا کمتر مصرف کرد. اما اینکه اصلا شیر و لبنیات مصرف نشود کاملا غلط است.